زنبورهای عسل چگونه دما و رطوبت را در کندو حفظ می کنند

کلنی ها ریز اقلیم هایی هستند که نیاز به کنترل دقیق دارند تا همیشه در سطوح بهینه باقی بمانند. تغییرات در شرایط کندو بر روی زنبورهای عسل که در آنجا زندگی می کنند تأثیر می گذارد و اگر برای مدت طولانی  این شرایط کنترل نشوند ، می توانند مضر شوند.

زنبورهای عسل همیشه درجه حرارت و رطوبت کندوها را تنظیم می کنند. آنها از تکنیک های مختلفی برای رسیدن به دمای تقریباً یکنواخت در کندو استفاده می کنند. یکی از مهمترین موارد مورد توجه زنبورهای عسل، زاد و ولد کلنی است

سایر قسمت‌های کندوی عسل در اولویت دوم در گرم کردن یا سرد کردن کندو و همچنین کنترل رطوبت قرار دارند. در ادامه بخوانید تا یاد بگیرید که چگونه زنبورهای عسل دما و رطوبت را در کندو حفظ می کنند و چه کاری می توانید برای کمک به آنها انجام دهید.

زنبورهای عسل به دمای مطلوب 35 درجه سانتی گراد در کندو نیاز دارند ، کاهش و افزایش دماهای کمتر یا بالاتر از دمای مطلوب برای سلامت زنبور عسل مضر است. سقوط و افزایش شدید می تواند باعث شود دما به حدی برسد که باعث مرگ زنبورهای عسل و نسل زنبورها شود.

رطوبت مطلوب کندو بین 50 تا 60 درصد است و هر افت یا افزایش رطوبت زیر یا بالاتر از حد مطلوب 60 درصد خطری را برای زنبورهای عسل، تخم‌های آنهاو تولید عسل ایجاد می‌کند و همچنین بستری را برای آفات و هجوم انگل‌ها فراهم مینماید.

رطوبت داخل کندو چقدر است؟
کندویی که دارای کلنی سالم زنبور عسل است به طور میانگین 60 درصد رطوبت دارد. بسته به عوامل مختلف، رطوبت در یک زمان ممکن است بیشتر یا کمتر باشد. حتی در آن زمان، کمترین رطوبتی که باید در آن باشد ، 50 درصد است.

علاوه بر این رطوبت به ندرت از 65درصد تجاوز می کند. زنبورهای عسل از روش‌های مختلفی برای حفظ رطوبت در بهترین حد مطلوب  و در محدوده‌ای مابین پایین ترین و بالاترین درصد استفاده می‌کنند.

دمای داخل کندو چقدر است؟
دمای داخل کندو 35 درجه است در ناحیه مولدین 35 درجه است ، ممکن است در مناطق دیگر کندو بسته به منطقه و فعالیت زنبورهای عسل متفاوت باشد. محققان میانگین دمای 21 درجه را در ناحیه مولدین و در فصل زمستان استخراج کرده اند .

مناطق خالی کندو که در حال حاضر مورد استفاده قرار نمی گیرند ، دمای پایین 11 درجه دارند و در زمستان این گرادیان دما در کلنی های زنبور عسل طبیعی است.

این نتیجه بیانگر اینست که زنبورهای عسل گرم نگه داشتن نوزادان را بر گرم کردن سایر مناطق کندو ترجیح می دهند. زنبور ملکه نیز برای گرم شدن توسط کلنی در اولویت قرار دارد. او ممکن است به تخم گذاری ادامه دهد یا در دوره هایی که دمای هوا بسیار فراتر از حد مطلوب 35 است ، تخم گذاری را متوقف کند.

دما چگونه روی زنبور عسل تاثیر می گذارد؟
دمای خارج از حد مطلوب برای زنبورهای عسل و نوزادان می تواند باعث تغییر رفتار در زنبورها شود. اختلاف دمای بسیار زیادتر از حد بهینه 35 درجه می تواند باعث مرگ زنبورهای شود. زنبورها در دمای 45 درجه و دمای بالاتر و همچنین در دمای سرد در دمای زیر 28 در معرض خطر مرگ هستند .

رطوبت چگونه روی زنبور عسل تأثیر می گذارد؟
رطوبت بر جنبه های مختلف زندگی زنبور عسل تأثیر می گذارد. اولاً رطوبت پایین زیر 50 درصد باعث خشک شدن تخم‌های زنبور عسل می‌شود. لاروها نمی توانند از تخم بیرون بیایند و ممکن است آسیب ببینند، در نتیجه باعث کاهش جمعیت کلنی آسیب دیده می شود.

دوم اینکه رطوبت 60 درصد برای تبخیر آب از شهد کندو بهتر است. تا زمانی که میزان رطوبت 17 درصد باشد ، شهد آب خود را از دست می دهد و عسل آماده میشود تا سرپوش آن بسته شود.

ثالثاً رطوبت زیاد در کندو احتمال رشد قارچ ها و کپک ها در کندو را افزایش می دهد. اینها نه تنها می توانند برای زنبورهای عسل مضر باشند ،بلکه میتوانند کیفیت محصولات کندو را کاهش دهند .

تشکیل تراکم در کندو چهارمین راهی است که رطوبت از طریق آن می تواند زنبور عسل را تحت تاثیر قرار دهد. در زمستان رطوبت زیاد باعث متراکم شدن بخارات آب به صورت قطرات در زیر سطوح کندو می شود. این معمولاً در سطوح بالایی کندو مانند پوشش فلزی رویی رخ می دهد. قطرات آب سرد که روی زنبورها می ریزند به دلیل قرار گرفتن زنبورها در معرض دمای بسیار پایین باعث مرگ سریع زنبورها می شوند.

زنبورها چگونه دمای کندو را حفظ می کنند؟
هر زمان که دمای کندو به زیر 13.9 برسد ، زنبورهای عسل یک خوشه تشکیل می دهند. زنبورها در داخل کندو کنار هم قرار می گیرند تا با خوشه بستن محکم در کنار هم ، گرما را حفظ کنند. در این خوشه زنبورها با خم کردن ماهیچه های قفسه سینه خود گرما تولید می کنند.

ماهیچه های قفسه سینه زنبور عسل را ماهیچه های پرواز نیز می نامند. با استفاده از این رفتار، آنها دمای مرکز خوشه را تا 32 درجه پایین می آورند و این دمای مطلوبی برای تخمگذاری ملکه و رشد طبیعی نوزادان است.

علاوه بر این زنبورهای عسل هر گونه منافذ و شکاف کندو را که نمی توانند به اندازه کافی محافظت کنند یا اجازه ورود هوای ناخواسته از بیرون کندو را می دهند ، با استفاده از بره موم مسدود می بندند.

زنبورهای عسل چگونه کندوی عسل را خنک می کنند؟
دمای بالای 35 درجه ، زنبورهای عسل را برای شروع خنک کردن کندو تحریک کنید. در ابتدا، برخی از زنبورها خود را در ورودی کندو، در سایر دهانه های موجود و در سراسر کندو قرار می دهند و با بال های خود شروع به باد زدن کرده و تا جریان های هوایی ایجاد کنند تا کندو را خنک  کند.

اگر دما مدام افزایش یابد، رفتارهای دیگری مانند استفاده از آب برای خنک کردن کندو و ریش گذاشتن برای کاهش تعداد زنبورهای کندو ایجاد می شود.

برای اینکه آب در خنک کردن کندو موثر باشد، برخی از زنبورهای عسل آب را وارد کندو کرده و آن را روی سطوح بالای کندو رها می کنند. آب گرما را جذب کرده و تبخیر می شود. در حالی که هوای خنک در کندوی عسل حرکت می کند تا کندو خنک شود ، هوای گرم نیز از کندو خارج میشود.

ریش زدن باعث کاهش تعداد زنبورهای عسل در داخل کندو می شود. بنابراین گرمای بدن کمتری توسط زنبورها در کندو آزاد می شود. در میان زنبورهای عسل موجود در خوشه ریش، تعداد زیادی زنبور وجود دارد که همچنان هوا را به داخل کندو می فرستند ، آنها به خنک شدن مداوم کندو کمک می کنند.

زنبورهای کارگر گاهی به سطوح گرم کندوی خود می روند و بدن خود را روی سطح گرم قرار می دهند. بدن آنها گرمای سطح را جذب می کند و در نتیجه سطح را خنک می کند. سپس زنبورهای کارگر به منطقه ای از کندو که خنک تر است می روند یا به بیرون از کندو می روند. آنها گرمایی را که از سطح گرم جذب کرده بودند از دست می دهند و سپس می توانند به کندو برگردند.

چگونه زنبورهای عسل رطوبت را در کندو کنترل می کنند؟
زنبورها از ترکیبی از روش ها برای کنترل رطوبت در کندو استفاده می کنند. با استفاده از این روش ها زنبورهای عسل قادرند رطوبت کندو را برابر یا نزدیک به رطوبت هوای بیرون کندو نگه دارند.

وقتی رطوبت خیلی کم می شود، آب را به داخل کندو رها می کنند تا سطح رطوبت را بالا ببرند. آنها همچنین ممکن است هوای مرطوب را از بیرون کندو به داخل حفره کندو برسانند تا رطوبت داخل را افزایش دهند .

اگر رطوبت داخلی کندو خیلی زیاد شود، زنبورهای عسل هوای خشک را به داخل کندو می فرستند. هوا می تواند گرم یا سرد باشد. هوای سرد به اندازه هوای گرم آب را در خود نگه نمی دارد. زنبورها همچنین ممکن است کندو را گرم کنند تا بخار آب در هوای داخل کندو نگه داشته شود و سپس آن هوای گرم را همراه با رطوبت موجود از کندو خارج کنند .

عوامل موثر بر دما و رطوبت در کندو
عوامل زیادی در همه زمان ها روی کندوها تأثیر می گذارد. برخی از آنها بر دما و رطوبت موجود در کندو تأثیر می گذارد . هر عاملی توانایی منحصر به فرد خود را در تأثیرگذاری بر این دو شرایط کندو دارد. بنابراین عوامل اصلی که بیشترین تأثیر را بر دما و رطوبت کندو دارند عبارتند از:

•  1»   فصل سال
•   2 »  زمان روز
•    3 » شرایط آب و هوایی
•   4 »  جمع آوری و فراوری شهد در کندو
•    5 » جمعیت زنبورهای عسل
•   6 »  فعالیت های زنبوردار
•    7» محل کندو و محافظ
•    8 » ساخت و راه اندازی کندو

1» فصل سال
فصول مختلف سال کندو به دلیل تغییرات دمای خارج از کندو بر دمای تأثیر می گذارد. به همین ترتیب رطوبت هوای خارج از کندو بر رطوبت داخل کندو تأثیر می گذارد.

در تابستان  گرما در محیط وجود دارد و هوا می تواند کاملاً مرطوب شود. به دلیل تبادل هوا بین محیط و داخل کندو ، هوای ورودی به کندو هم دما و هم رطوبت را تحت تأثیر قرار می دهد و این امر در فصل های زمستان ، بهار و پاییز نیز صدق می کند .

در طول زمستان خطر بزرگی از تشکیل تراکم در داخل کندو وجود دارد. قطرات بخار آب تغلیظ شده باعث سرد شدن نوزادان و سرد شدن شدید زنبورهای عسل در صورت افتادن روی نوزادان یا زنبورهای عسل می شود.

بهار معمولاً در تمام مناطقی که چهار فصل سال متمایز و مشخص هستند، فصل مرطوبی است. رطوبت زیاد هوا می تواند باعث رطوبت زیاد داخل کندو شود. با این حال توجه به این نکته مهم است که زنبورهای عسل مکانیسم هایی برای تنظیم رطوبت داخل کندو دارند.

فصل پاییز زمانی است که زنبورهای عسل برای رفتن به زمستان آماده می شوند. در منابعی که زنبورها می توانند در فصل پاییز از محیط زیست دریافت کنند کمبود وجود دارد. افت دما و رطوبت کم در هوا می تواند باعث افت دما در کندو شود و همچنین در صورت تبادل هوا بین محیط و داخل کندو باعث کاهش رطوبت در کندو شود.

2 » زمان روز
ساعات روز معمولاً گرمتر از ساعات شب است. با گرما سطح رطوبت در سناریوهای معمولی افزایش می یابد. کندوها در طول روز گرم می شوند و در طول شب خنک می شوند.

گرما در کندو باعث می شود که زنبور عسل از صبح شروع به جستجوی شهد و گرده کند و یا شروع به انجام سایر فعالیت های کندو کند. حتی توصیه می شود که کندوی خود را طوری قرار دهید که ورودی آن به سمت طلوع خورشید باشد. معمولاً جهت جنوب برای کلیه زنبورداران مناسب است.

در طول روز گرمای ناشی از خورشید و فعالیت زنبورهای عسل می تواند به افزایش دما در کندو کمک زیادی کند. در شب دمای محیطی سرد و کاهش فعالیت زنبورهای عسل به خنک شدن کندو کمک می کند.

3 » شرایط آب و هوایی
آفتاب ، باد ، باران و پوشش ابر در میان شرایط آب و هوایی تأثیر متفاوتی بر رطوبت و دمای کندو دارد. خورشید باعث گرم شدن محیط می شود که می تواند به گرم شدن کندو کمک کند. باد ، باران ، بارش برف و پوشش ابر از جمله می تواند باعث خنک شدن کندو شود.
باران و برف ابتدا رطوبت بیرون کندو را تحت تاثیر قرار می دهد و سپس بر رطوبت داخل کندو تاثیر می گذارد. مهم است که اطمینان حاصل کنید که این شرایط و ویژگی های آب و هوایی تأثیر زیادی بر دما و رطوبت کندوهای شما ندارد.

محافظت در برابر آفتاب گرم ظهر و بعد از ظهر به ویژه در تابستان مهم است. می تواند میزان توجه ما را به جهت محافظت از کندو در برابر آب باران و بارش برف دو برابر نماید.

به خاطر داشته باشید در مقابل کندوهای خود ، جهت مقابله با بادهای غالب بادگیر نصب کنید تا از وزش بادهای شدید به داخل کندو جلوگیری کند.

4 » جمع آوری و فراوری شهد در کندو
شهد گل ها دارای غلظت زیاد آب و غلظت کم قند بوده و در کندو تحت فراوری قرار می گیرند تا به عسل تبدیل شود. ابتدا از زنبورهای چراگر شهد به داخل کندو منتقل می شود. این فرآیند باعث کاهش جزئی مقدار آب در شهد می شود. هنگامی که زنبورهای کارگر فراوری شهد را بر عهده می گیرند، آن را در سلول های باز قرار می دهند.

در سلول های باز، شهد تا زمانی که به غلظت 17 درصد آب برسد ، مرتب آب خود را از دست می دهد. هنگامی که به غلظت 17 درصد آب رسید، شهد آن را عسل می نامند. زنبورهای عسل با استفاده از یک لایه نازک موم سلول را با عسل آماده می‌بندند.

فرآیند از دست دادن آب شهد در سلول ها ، هم از طریق تبخیر طبیعی است و هم زمانی که زنبورهای عسل هوای گرم را از کندو می گذرانند ایجاد می شود.

تبخیر آب از شهد باعث افزایش رطوبت کندو می شود و می تواند باعث گرم شدن کندو شود. بنابراین در فصل جریان شهد به دلیل فعالیت زنبورهای عسل در جمع آوری و آوردن شهد به داخل کندو ، خطر زیادی وجود دارد که رطوبت کندو به بالاتر از حد قابل قبول برسد.

در دوره هایی که زنبورهای عسل فعالیت کمی برای جمع آوری شهد و آوردن آن به کندو دارند، به دلیل تبخیر آب از شهد، احتمال تغییر رطوبت زنبور عسل کم است.

5 »  جمعیت زنبورهای عسل
تعداد جمعیتی زنبورهای عسل در کندو بر دما تأثیر گذار است . زنبورها گرمای بدن خود را در کندو منتشر می کنند و باعث افزایش دما می شوند. اگر جمعیت زنبورهای عسل کلنی در کندو کم باشد ، گرمای کمتری به دمای کلی کندو وارد می کنند. علاوه بر این، تبخیر رطوبت از بدن زنبورهای عسل بر رطوبت کندو تأثیر می گذارد.

در کندوهایی که به کلنی‌های بزرگ و قوی زنبور عسل با تعداد زیادی زنبور عسل عادت کرده‌اند، کندو می‌تواند به سرعت داغ شود و زمانی که کلنی فعال است نیاز به تنظیم دما دارد. این امر به ویژه در طول روز که همه اعضای کلنی فعال هستند صادق است.

زنبورهای عسل تشخیص می دهند که جمعیت آنها در کندو ، چه زمانی در افزایش دما نقش دارند و از کندو خارج می شوند. آنها یک خوشه در ورودی کندو یا روی دیگر دهانه های موجود روی کندو تشکیل می دهند. به این رفتار ریش بستن می گویند. تشکیل خوشه ها برای حفظ گرما متفاوت است زیرا ریش زدن زمانی اتفاق می افتد که دما در کندو بالا باشد.

دومین راه عمده ای که در آن جمعیت کلنی زنبور عسل بر دما و رطوبت یک کندو تأثیر می گذارد ، از طریق بسیج نیروی کار زنبور عسل است. کلنی های بزرگ با اعضای زیاد می توانند زنبورهای عسل زیادی را به کارهای مختلف اختصاص دهند.

هنگامی که زنبورها مجبور به انجام وظایفی هستند که منجر به افزایش یا کاهش دما یا رطوبت کندو می شود، این بر دما و رطوبت تأثیر می گذارد. چنین کارهایی می تواند در میان فعالیت های دیگر، دمیدن هوا از طریق کندو یا برداشتن آب برای رهاسازی بعدی در کندو برای خنک کردن باشد. بسیاری از زنبورهایی که به این کار اختصاص داده شده اند می توانند آن را به سرعت انجام دهند و تغییرات مورد نظر را در دما و رطوبت ایجاد کنند.

6 » فعالیت های زنبوردار
فعالیت های زنبورداران بر میزان رطوبت و دمای کندو با ایجاد افت یا افزایش تأثیرگذار است. آنها همچنین ممکن است تأثیرات متفاوتی بر نحوه حفظ دما و رطوبت زنبور عسل در کندو داشته باشند . زنبوردارانی که کندو را برای بازدید یا اهداف دیگر باز می کنند ، باعث کم و زیاد شدن دما و رطوبت کندو می شوند.

اعمال برخی درمان ها در کندوها نیز بر دما و رطوبت کندو تأثیر می گذارد ، مانند زمانی که از اسپره آب یا دارو استفاده می کنید . اسپره  بخارهای گرم شده را در کندو آزاد می کند و می تواند باعث افزایش دما شود. اگر تیمار اسپره دارای آب در تهیه خود باشد، بخار آب بر رطوبت کندو تأثیر می گذارد.

روش دومی که فعالیت‌های زنبوردار بر دما و رطوبت در کندو تأثیر می‌گذارد ، از طریق راه‌اندازی کندوها ، مدیریت کلنی ، اقدامات نگهداری و اجرای کلی عملیات زنبورداری ، از جمله موارد دیگر تاثیر گذار است. تمام اقدامات زنبوردار بر کلنی زنبور عسل و در نهایت کندو نیز تأثیر می گذارد.

کندوهایی که به خوبی راه اندازی کرده اید به زنبور عسل زمان مناسبی برای خنک کردن و یا گرم کردن داخل کندو می دهد. اگر راه اندازی ، مکان یا نگهداری کندو یا زنبورستان را ضعیف انجام دهید، زنبورهای عسل برای تنظیم دما و رطوبت داخلی کندویی که در آن زندگی می کنند به مشکل برمی خورند

همچنین به اقدامات خود مانند حذف بره موم از قسمت های چوبی کندو نیز توجه کنید. اگر چنین بره موم برای مهر و موم کردن شکاف ها و منافذ کوچک وجود داشت، مسیر را برای ورود هوا و رطوبت از بیرون کندو آزاد می کنید.

7 » محل کندو و محافظ
کندوها نیاز به انتخاب دقیق مکان خود دارند. آنها همچنین به محافظت در برابر چندین عنصر آب و هوایی نیاز دارند. موقعیت نامناسب کندو یا زنبورستان می تواند منجر به مستعد بودن کندو نسبت به گرم، خیلی سرد یا خیلی مرطوب شود.

مکان هایی مانند نزدیک آب یا زیر بسیاری از درختان بزرگ کندو را به طور مداوم سرد نگه می دارند. نزدیکی به آب باعث می شود که کندو بسیار مرطوب باشد.

به همین ترتیب ، نباید کندوی عسل را در مکانی قرار دهید که در معرض عوامل جوی مانند تابش نور مستقیم خورشید و باد باشد. برای کندوی زنبور عسل محافظی در نظر بگیرید تا در طول روز زیاد در معرض آفتاب قرار نگیرد. وزش باد نیز نباید به راحتی و مستقیم وارد کندو شود. بادشکن های جلوی کندو به جلوگیری از سرد شدن ناخواسته کندو کمک می کند.

در آخر، به خاطر داشته باشید که برای جلوگیری از ورود آب باران روی زمین به داخل کندو، با استفاده از یک پایه تا آنجا که لازم است آنرا بالا ببرید. همچنین باید از پوشاندن برف جلوی ورودی کندو خودداری کنید یا ورودی بالایی را برای زنبورهای عسل در نظر بگیرید تا در فصل زمستان از آن استفاده کنند.

8 » ساخت و راه اندازی کندو
موادی که برای ساخت کندو استفاده می کنید و اجزای آن بر دما و رطوبت تأثیر می گذارد. چوب با کیفیت خوب، عایق کندو را در برابر تلفات و افزایش حرارت زیاد می کند. چوب همچنین تنظیم کننده خوبی برای رطوبت در داخل کندو است.

استفاده از موادی با کیفیت بالا ، تضمین می کند که کندو عملکرد عالی در کمک به زنبورهای عسل در حفظ تعادل دما و رطوبت داشته باشد.

مواد بی کیفیت مانند چوب که به راحتی رطوبت را جذب نمی کند یا عایق حرارتی ایجاد نمی کند باعث می شود زنبورها کار زیادی انجام دهند.

چیدمان اجزای کندو در هنگام راه اندازی کندو نیز برای کمک به زنبورهای عسل در تنظیم دما و رطوبت در کندو مفید است . کندوی زنبور عسل با تمام اجزای آن به خوبی در حفظ حرارت و کنترل رطوبت عملکرد خوبی دارد. نباید فضاهای بلااستفاده ای داشته باشد که می تواند به از دست دادن گرما کمک زیادی کند.

استفاده از بسیاری از اجزای چوبی در کندو به افزایش تنظیم رطوبت کمک می‌کند، زیرا چوب می‌تواند به ترتیب در صورت نیاز رطوبت و هوا را دفع و خارج کند. قرار دادن پتوی متراکم یا تخته رطوبت در کندوها در زمستان یکی از راه‌هایی است که می‌توانید از آن برای کنترل رطوبت در کندو استفاده کنید.